Mieszanki pirotechniczne
Mieszaniny dymotwórcze
W skład mieszanek dymotwórczych wchodzą różne substancje, w zależności od koloru uzyskiwanego dymu. Do otrzymywania barwnych dymów zwykle używa się mieszanin zawierających chloran potasu, laktozę (lub ew. mąkę pszenną, cukier) i barwnik(i) np. auraminę, rodaminę, błękit metylenowy, indygo czy oranż metylowy. W przypadku dymu szarego często stosuje się mieszaniny metalochloroorganiczne składające się z metalu (cynku, aluminium) tlenku metalu (cynku, tytanu, magnezu) i chlorowcopochodnej (np. heksachloroetan, tetrachloroetylen czy słynny czterochlorek węgla z mieszanki Sękowskiego). W przypadku dymów białych stosuje się mieszaniny chloranu potasu, antracenu (lub naftalenu) oraz chlorku amonu lub cynku (sublimują po wprowadzeniu do atmosfery). Uzyskanie dobrego efektu jest zależne od tego jak mieszanka będzie się palić. Widoczne to jest zwłaszcza w przypadku dymów barwnych: jeżeli mieszanka zapali się zbyt gorącym płomieniem, zawarty w niej barwnik spali się zamiast sublimować. Mieszanina chloranu potasu i laktozy, która jest najczęściej używana jako mieszanka wprowadzająca kolorowy dym do atmosfery ma stosunkowo niską temperaturę palenia, dzięki czemu barwnik ma możliwość wysublimować bez spalenia. Najbardziej znaną mieszanką dymotwórczą jest mieszanina saletry z cukrem, z przewagą cukru, który po wprowadzeniu do atmosfery tworzy gęsty biały dym. Jednym z wyjść na obniżenie temperatury gazów wylatujących ze świecy dymnych jest wydłużenie drogi, jaką musi on przebyć. Najprostszy sposób polega na tym, aby rurki z mieszanką nie wypełniać po sam brzeg, tylko zostawić od góry trochę wolnego miejsca.

1) dym szary

 aluminium 25 %
lub cynk 25 %
tlenek cynku II 75 %
tetrachloroetylen ilo?ć odp. do zrobienia pasty

Opis produkcji:
Aluminium zmieszać z tlenkiem cynku (bielš cynkowš) - oba sš na szczę?cie sprzedawane jako pył - nie trzeba więc mielić. Następnie należy dodać odpowiedniš ilo?ć tetrachloroetylenu tak, aby mieszanka przyjęła postać pasty. Otrzymanš pastę można nałożyć do rury papierowej lub puszki po konserwach. Otrzymany dym ma postać szarš lub czarnoszarš. Nie wolno go wdychać, gdyż składa się on z sadzy i toksycznego chlorku cynku. Mieszanka nie jest łatwo zapalna, więc jako zapalnik można zastosować mieszankę saletry z cukrem.

UWAGA!!! Mieszanka zawiera trujšcy, lotny tetrachloroetylen, który działa narkotycznie. NIE PRZECHOWYWAĆ !!!. Tetrachloroetylen rozkłada się w ?wietle dnia na silnie trujšcy fosgen. ?więcę odpalać można tylko na zewnštrz i z dala od miejsc publicznych, gdyż ilo?ć dymu jest obfita, a zarazem dym jest silnie toksyczny. Przed robieniem większych ilo?ci trzeba sprawdzić, czy mieszanka nie ma tendencji do rozkładu pod wpływem wilgoci (zależy od metalu i rozdrobnienia składników).

 2) dym bialy

 chloran potasu 40 %
chlorek amonu 45 %
wosk montanowy 12 %
kieselguhr 3 %

3) dym bialy

 chloran potasu 29 %
kwas cynamonowy 27 %
laktoza 29 %
kaolin 15 %

4) dym bialy

 chloran potasu 18 %
chlorek amonu 45 %
naftalen 18 %
węgiel 18 %

5) dym bialy

 azotan potasu 66 %
realgar 13 %
węgiel drzewny 5 %
sadza 5 %
dekstryna 11 %

6) dym bialy

 heksachloroetan 50 %
cynk 28 %
tlenek cynku II 22 %

7) dym bialy

 azotan potasu 50 %
siarka 45 %
realgar 5 %

8) dym bialy

 cynk (proszek) 33 %
siarka 66 %

9) dym bialy

 cukier 55 %
saletra potasowa 45 %

10) dym brazowy

 azotan potasu 47 %
siarka 4 %
piasek 4 %
węglan wapnia 5 %
czteroboran sodu 10 %
smoła 30 %

11) dym czarny

 azotan potasu 66 %
siarka 4 %
trociny 30 %

12) dym czarny

 heksachloroetan 60 %
antracen 20 %
magnez 20 %

13) dym czarny

 nadchloran potasu 60 %
antracen 40 %

14)dym czarny

 nadchloran potasu 56 %
antracen 33 %
siarka 11 %

15)dym czarny

 chloran potasu 45 %
naftalen 30 %
trójsiarczek antymonu 25 %

16) dym czarny

 heksachloroetan 62 %
naftalen 23 %
magnez 15 %

17) dym czarny

 heksachloroetan 62 %
antracen 23 %
magnez 15 %

18) dym czerwony

 azotan potasu 25 %
sacharoza 25 %
czerwień anilinowa 50 %

19) dym czerwony

 chloran potasu 25 %
mška pszenna 15 %
rodamina B 25 %
czerwień para 35 %

20) dym fioletowy

 chloran potasu 25 %
mška pszenna 15 %
rodamina B 15 %
czerwień para 20 %
indygo 25 %

21) dym niebieski

 chloran potasu 35 %
laktoza 15%
błękit ftalowy 45 %
dekstryna 5 %

22) dym niebieski

 chloran potasu 25 %
mška pszenna 15 %
błękit metylenowy 20 %
indygo 40 %

23) dym szary

 heksachloroetan 45 %
tlenek cynku II 45 %
krzemek wapnia 10 %

24) dym szary

 azotan potasu 10 %
heksachloroetan 50 %
cynk 25 %
tlenek cynku II 15 %

25) dym zielony

 chloran potasu 25 %
mška pszenna 15 %
błękit metylenowy 20 %
indygo 30 %
auramina 10 %

26) dym zólty

 chloran potasu 25 %
laktoza 18 %
żółcień quinolinowa 47 %
wodorowęglan sodu 7 %
dekstryna 2 %

27) dym zólty

 azotan potasu 25 %
siarka 15 %
realgar 60 %

28) dym zólty

 azotan potasu 43 %
siarka 10 %
realgar 37 %
węgiel drzewny 4 %
dekstryna 6 %

29) dym zólty

 nadmanganian potasu 50 %
dermatol 50 %

Składniki należy OSOBNO zmielić (tylko nadmanganian, bo dermatol jest sprzedawany dostatecznie zmielony) i zmieszać, a następnie wsypać luzem do jakiego? pojemnika (można spalać na kartce). Mieszanka po zapaleniu pali się do?ć wolno wydzielajšc sporš ilo?ć żółtego dymu.

UWAGA!!! Otrzymana mieszanka jest bardzo niebezpieczna, gdyż zawiera nadmanganian potasu. Mimo to nie jest zbyt mocno wrażliwa na bod?ce mechaniczne. NIE WOLNO JEJ DŁUGO PRZECHOWYWAĆ - najlepiej zużyć w dniu mieszania.
Mieszaniny fotobłyskowe
Mieszaniny fotobłyskowe są stosowane do wytworzenia krótkotrwałego impulsu świetlnego o maksymalnym natężeniu. Składają się najczęściej z magnezu lub aluminium oraz nadtlenku baru, ewentualnie azotanu baru, potasu i sodu.

Mieszaniny iskrzące
Mieszaniny iskrzące ...

Mieszaniny oświetlające
Mieszaniny oświetlające służą do wyrobu kolorowych pochodni, rac sygnalizacyjnych, gwiazdek do wulkanów oraz rzymskich świec i w wielu innych efektach. Składają się one z mieszaniny dającej silne światło podczas spalania oraz - w zależności od potrzeb - składników, które wprowadzone do płomienia zabarwiają go na specyficzny kolor. Skład mieszanki determinuje czy otrzymany płomień będzie "metaliczny" czy "żywy" ("organiczny"). W skład mieszanin oświetlających może wchodzić: magnez, aluminium, magnalium, cyrkon w mieszankach "metalicznych" oraz szelak, czerwona guma, siarka w mieszankach "organicznych". Najważniejszą cechą paliwa powinno być to, aby jego spalanie nie wpływało na jakość koloru jakim ma palić się mieszanka. Należy także zwrócić uwagę na czystość odczynników, gdyż w przypadku niedostatecznej ich czystości, przewidywany kolor może nie zostać uzyskany, za sprawa wszędobylskiego sodu, którego nikła nawet zawartość może zniweczyć całą pracę. Rolę utleniaczy pełnią zwykle azotany, chlorany, nadchlorany i ew. nadtlenki. Do barwienia płomienia służą sole następujących pierwiastków:
  • sód - żółty
  • potas - fioletowy, liliowy
  • miedź - niebieski
  • stront - karminowo-czerwony
  • wapń - ceglastoczerwony lub pomarańczowy
  • bar - zielony, jasnozielony, biały
  • lit - różowoczerwony, ciemnoliliowy, fioletowy (inny niż potas)
inne pierwiastki barwiące płomień (ale rzadko /lub wcale/ wykorzystywane) to:

  • bor - zielony
  • rubid - żółtofioletowy
  • cez - fioletowoniebieski
Kolor biały uzyskuje się wykorzystując jako paliwo metal, albo na drodze zastosowania odpowiedniej kompozycji niemetalicznej.
Podane kolory są odczuciami dość subiektywnymi, gdyż kolor uzyskany za pomocą soli np. strontu może dla jednego być karminowy, a dla drugiego czerwony. Na uzyskany kolor ma także duży wpływ skład mieszanki oraz ewentualne zanieczyszczenia.
Warto wspomnieć, iż do mieszanin palących się płomieniem niebieskim, zielonym i czerwonym, dodaje się często substancje będące tzw. donorami chloru. są to np: polichlorek winylu itp. substancje. W podwyższonej temperaturze rozkładają się one z wydzieleniem chloru, który reaguje z solami pierwiastków i tworzy chlorki, które są substancjami najłatwiej rozkładającymi się w płomieniu, co wpływa na polepszenie i zwiększenie intensywności płomienia.
Bardzo często łączy się funkcje barwienia płomienia i utleniacza. I tak w mieszankach palących się na czerwono stosowany jest azotan strontu, a w mieszankach palących się na zielono: azotan baru, chloran baru lub nadtlenek baru.

Prochy
1) Standardowy, klasyczny PFP (Watson)

 -azotan potasu75.00
-węgiel drzewny15.00
-siarka10.00

2) 1560 r. PFP

 -azotan potasu75.00
-węgiel drzewny15.62
-siarka9.38
3) 1350 r. PFP (Arderne)

 -azotan potasu66.67
-węgiel drzewny22.22
-siarka11.11
4) 1249 r. PFP (Bacon)

 -azotan potasu41.00
-węgiel drzewny29.50
-siarka29.50
5) 1251 r. PFP (Bacon)

 -azotan potasu37.50
-węgiel drzewny31.25
-siarka31.25
6) 1635 r. PFP (Rzad Brytyjski)

 -azotan potasu75.00
-węgiel drzewny12.50
-siarka12.50
7) 1253 r. PFP (Urbanski)

 -azotan potasu67.00
-węgiel drzewny16.50
-siarka16.50
8) 1560 r. PFP (Whitehorne)

 -azotan potasu50.04
-węgiel drzewny33.35
-siarka16.61
9) "wyrzucajacy" (Lift specific powder) PFP (PGI)

 -azotan potasu74.00
-węgiel drzewny14.00
-siarka12.00
10) Amerykanski wybuchowy PFP (Urbański)

 -azotan sodu72.92
-węgiel drzewny15.63
-siarka11.46
11) Amidowy PFP (Geens)

 -azotan amonu39.33
-azotan potasu44.94
-węgiel drzewny15.73
12) Angielski Kakaowy I PFP (Davis)

 -azotan potasu79.00
-węgiel drzewny (bršzowy)18.00
-siarka3.00
13) Angielski Kakaowy II PFP (Davis)

 -azotan potasu77.40
-węgiel drzewny (bršzowy)17.60
-siarka5.00
14) Armatni PFP (Urbanski)

 -azotan potasu75.00
-węgiel drzewny12.50
-siarka12.50
15) Armatni zmodyfikowany PFP (Urbanski)

 -azotan potasu78.00
-węgiel drzewny19.00
-siarka3.00
16) bez siarki, stechiometryczny PFP (Noble)

 -azotan potasu87.10
-węgiel drzewny12.90
17) bez siarki PFP (Lancaster)

 -azotan potasu70.50
-węgiel drzewny29.50
18) bez siarki PFP (Noble)

 -azotan potasu80.00
-węgiel drzewny20.00
19) bez siarki SFG.12 PFP (Noble)

 -azotan potasu70.00
-węgiel drzewny30.00
20) Bobinit nr 2 PFP (Urbanski)

 -azotan potasu70.00
-węgiel drzewny20.56
-siarka1.67
-krochmal7.78
21) Bobinit nr 1 PFP (Urbanski)

 -azotan potasu64.58
-węgiel drzewny17.71
-siarka1.56
-parafina2.60
-siarczan amonu i siarczan miedzi13.54
22) Brugera PFP (Brugere)

 -azotan potasu57.00
-pikrynian amonu43.00
23) czarny wybuchowy nr 3, Petroklastyt, Holoklastyt PFP (Urbański)

 -azotan sodu74.74
-węgiel drzewny15.79
-siarka9.47
24) czarny wybuchowy nr 2 PFP (Urbanski)

 -azotan sodu78.65
-węgiel drzewny ł lignit11.24
-siarka10.11
25) czarny wybuchowy nr 1 PFP (Urbanski)
 -azotan sodu78.65
-węgiel drzewny11.24
-siarka10.11
26) Francuski Forte PFP (Davis)

 -azotan potasu72.00
-węgiel drzewny15.00
-siarka13.00
27) Francuski Kakaowy PFP (Davis)

 -azotan potasu80.00
-węgiel drzewny (bršzowy)20.00
28) Francuski Lente PFP (Davis)

 -azotan potasu40.00
-węgiel drzewny30.00
-siarka30.00
29) Francuski Ordinaire PFP (Davis)

 -azotan potasu62.00
-węgiel drzewny18.00
-siarka20.00
30) Ignis Volatilis PFP (Graecus)

 -azotan potasu50.00
-żywica25.00
-siarka25.00
31) Kakaowy PFP (Noble, Abel)

 -azotan potasu80.00
-węgiel drzewny (bršzowy)18.00
-siarka2.00
32) Lontowy PFP (Urbanski)
 -azotan potasu76.53
-węgiel drzewny13.27
-siarka10.20
33) Niemiecki Amonowy (Ammonpulver) PFP

 -azotan amonu85.00
-węgiel drzewny15.00
34) Niemiecki Kakaowy I PFP (Davis)

 -azotan potasu78.00
-węgiel drzewny (bršzowy)19.00
-siarka3.00
35) Niemiecki Kakaowy II PFP (Davis)

 -azotan potasu80.00
-węgiel drzewny (bršzowy)20.00
36) Normalny PFP (Urbanski)

 -azotan potasu75.00
-węgiel drzewny15.00
-siarka10.00
37) Nr 1 wybuchowy PFP (Urbanski)

 -azotan potasu80.22
-węgiel drzewny10.99
-siarka8.79
38) Pikrynowy

 azotan potasu 57 %
pikrynian amonu 43 %

39) Rakietowy

 chloran potasu 33 %
cukier 66 %

UWAGA!!! Składniki należy osobno zmielić i pó?njej ostrożnie ze sobš wymieszać. Taki proch jest bardzo czuły na wstrzšsy.
40) Silny wybuchowy PFP (Urbanski)

 -azotan potasu75.00
-węgiel drzewny15.00
-siarka10.00
41) Sportowy PFP (Urbanski)

 -azotan potasu78.00
-węgiel drzewny12.00
-siarka10.00
42) Stroboskowy

 nadchloran amonu 55 %
siarczan baru 15 %
magnalium 20 mesh 25 %
dwuchromian potasu 5 %

43) VIII wiek PFP (Graecus)

 -azotan potasu66.67
-węgiel drzewny22.22
-siarka11.11
44) VIII wiek PFP (Graecus)

 -azotan potasu69.23
-węgiel drzewny23.08
-siarka7.69
45) wodoodporny

 proch czarny 95 %
olej 5 %

46) Wolny wybuchowy PFP (Urbanski)

 -azotan potasu40.00
-węgiel drzewny30.00
-siarka30.00
47) Zloty pyl PFP (Starke)

 -pikrynian amonu55.00
-pikrynian potasu25.00
-dwuchromian amonu20.00
48) Proch do kapiszonów

 wagowo:
70% chloran potasu
30% siarka
Mieszamy ostrożnie. proch wrażliwy na bod?ce mechaniczne.


Mieszaniny stroboskopowe
Działanie mieszaniny stroboskopowej jest podobne do działania stroboskopu. Paląc się, błyska ona z częstotliwością zależną od składu. Podstawowym składnikiem m.s. jest zazwyczaj magnez oraz siarczany sodu, wapnia, baru lub strontu (działają tu jako wysokotemperaturowe utleniacze). Utleniaczem może być w nich także nadchloran amonu lub azotan baru.

Mieszaniny wybuchowe
Mieszaniny wybuchowe są MP spalającymi się bardzo szybko i używane są do wyrobu petard, a także w rakietach i kometach jako mieszaniny rozrywające. W angielskich artykułach poświeconych pirotechnice, mieszaniny wybuchowe dzieli się pod tym względem na tzw. flash powders (prochy błyskowe) i burst charges (ładunki rozrywające). Pierwsze z nich z reguły zawierają sproszkowany metal (aluminium, magnez, magnalium) i silny utleniacz (nadchloran potasu, chloran potasu, azotan baru), zaś drugie są różnymi mieszaninami zawierającymi chlorany, nadchlorany zmieszane z węglem, siarką i innymi składnikami. Dobra mieszanina rozrywająca jest także mieszanina świszcząca.
Ze względu na bardzo szybkie spalanie (mieszaniny te potrafią wybuchać nawet jeżeli nie są w zamknięciu) - są to jedne z najniebezpieczniejszych mieszanin pirotechnicznych.